In het verleden betaalden gebruikers een bescheiden eigen bijdrage van ongeveer 2,50 euro per dag voor collectief georganiseerd vervoer. Het Vlaams Agentschap voor Personen met een Handicap (VAPH) subsidieerde de zorgaanbieders rechtstreeks voor deze dienst. Echter, bij de overgang naar persoonsvolgende financiering werden deze extra subsidies verdeeld over de budgetten van alle budgethouders.
Het oud systeem
Input van Koepelorganisaties en FOVIG
Volgens minister Crevits hebben koepelorganisaties en FOVIG (federatie voor collectief overleg personen met een handicap) een enquête gehouden onder vergunde zorgaanbieders die collectieve dagbesteding aanbieden. De resultaten werden op 9 oktober besproken met de raadgever van de minister. Hieruit bleek dat de kosten voor collectief vervoer sterk stijgen.
Volgens de minister kunnen gebruikers hun persoonlijk inkomen en hun persoonsvolgend budget aanwenden om de vervoerskosten te dekken. In samenwerking met de koepelorganisaties en FOVIG worden oplossingen onderzocht. Zij zullen cijfers verstrekken over onder andere kostprijzen en gehanteerde methodieken, zodat het VAPH concrete stappen kan zetten.
Niet enkel welzijn, ook mobiliteit
Het waarborgen van betaalbaar vervoer is niet uitsluitend de verantwoordelijkheid van het beleidsdomein Welzijn. Mobiliteit speelt hier ook een cruciale rol in, vooral met betrekking tot de toegankelijkheid van bussen en treinen voor personen in rolstoelen. Het realiseren van een inclusieve samenleving vereist samenwerking tussen beide beleidsdomeinen.
Betaalbaarheid van vervoer
Minister Crevits merkte op dat collectief vervoer op diverse manieren gefinancierd kan worden. Voorzieningen beschikken over verschillende bronnen van inkomsten, waaronder bijdragen van gebruikers van het vrij besteedbare deel van hun persoonsvolgend budget, bijdragen van persoonsvolgende budgetten, werkingsmiddelen, of andere bronnen zoals giften. Toch blijft collectief vervoer een kostbare oplossing.
Een van de mogelijke oplossingen voor het probleem is meer aandacht schenken aan vervoer tijdens het inschalen van de zorgzwaarte. De nood aan vervoer wordt al deels meegenomen bij de inschaling, maar dit kan in de toekomst nog beter in kaart gebracht worden. Het is belangrijk hier rekening mee te houden bij het bepalen van de budgethoogte van het persoonsvolgend budget.
Mijn standpunt
Ik ben tevreden dat de minister aandacht besteedt aan dit vraagstuk. Hoewel er verschillende financieringsmogelijkheden zijn, besteden gebruikers hun persoonsvolgend budget liever niet aan vervoer. Hoe meer vervoer ze met hun budget betalen, hoe minder zorg ze kunnen inkopen.
Niet-vergunde zorgaanbieders, zoals ouderinitiatieven, krijgen geen organisatiegebonden kosten en moeten zelf instaan voor hun vervoerskosten. Het is cruciaal dat hier aandacht aan wordt geschonken en dat er naar oplossingen wordt gezocht. Ik kijk alvast uit naar de verdere ontwikkeling van deze oplossingen en blijf dit met veel belangstelling verder opvolgen.