Vlaams Parlementslid
Kruimelpad
Wat met VAPH-sector tijdens corona?
De afgelopen week werd in de ad hoc commissie Corona gesproken over de sector van personen met een beperking. Deze commissie is opgericht om de maatregelen die in de verschillende sectoren genomen zijn te evalueren en eventuele aanbevelingen te doen voor de toekomst.
Tijdens deze 2 commissievergaderingen zijn er verschillende voorzieningen en organisaties hun ervaringen komen delen. Zowel wat er goed ging, maar zeker ook wat beter kon, kwam er ter sprake. Ook getuigden enkele ouders van bewoners en gebruikers . Op een duidelijke, maar op momenten ook erg emotionele manier, brachten zij hun verhaal. Ze vertelden over hoe ze de lockdown hadden ervaren en hoe de heropstart verliep.
Ik kan niet genoeg benadrukken dat de werknemers uit de sector echte zorghelden zijn, zij hebben maanden gezorgd voor de personen die niet meer naar huis konden. Maar ook de ouders mogen we hierin niet vergeten. Vele van hen hebben ook de zorg moeten overnemen omdat de voorziening waar hun zoon of dochter verbleef sloot of de dagbesteding weg viel. Ook zij zijn helden van de zorg, net als alle andere mantelzorgers en andere die geholpen hebben om deze situatie door te komen. Ook de ouders die hun zoon of dochter plots niet meer mochten gaan bezoeken of naar huis halen zijn helden. Ze gingen door een moeilijke periode wat zeker niet gemakkelijk is geweest.
Uit deze uiteenzettingen bleek dat er toch een aantal punten belangrijk zijn om rekening met te houden in de toekomst.
Weinig aandacht
Zo bleek dat de sector van personen met een beperking een vergeten groep was in de hele crisis . Hier en daar was wel eens een noodkreet van een ouder of een voorziening te horen, maar daar bleef het ook bij. Vaak werden de maatregelen die men maakten voor de woonzorgcentra’s één op één overgenomen voor de voorzieningen in de sector voor personen met een beperking. Dit zorgde er voor dat er voor alle personen met een beperking dezelfde maatregelen golden, terwijl deze sector toch bestaat uit verschillende doelgroepen. Hier werd te weinig rekening met gehouden. Het werken op maat was dan ook te ver op de achtergrond geschoven.
Zorg voor de zorgenden.
Het personeel in de zorgsector heeft het zwaar gehad en heeft het nog steeds zwaar. Velen hebben dubbele shiften gedraaid, verlofdagen niet opgenomen,… En zelfs wanneer deze mensen vakantie hadden, was het vaak niet mogelijk om te ontspannen en de batterijen op te laden zoals dat anders gebeurden. Het is dan ook belangrijk dat de voorzieningen blijven zorgen voor de zorgenden. Het zorgpersoneel heeft de eerste golf met man en macht bestreden, maar ze moeten er weer staan voor een eventuele 2de golf. Daarom is het zo belangrijk dat er oog is voor de gezondheid en het welzijn van de werknemers in de zorg.
Persoonsvolgende verdween
Door de gehele lockdown verdween voor heel veel personen met een beperking de dagelijkse structuur. Sommigen verbleven 24/7 in de voorzieningen. De verzorging was wel aanwezig, maar de dagbesteding en de therapieën die voor velen zo noodzakelijk is, viel weg. Ondersteuningsplannen bleven doorlopen en betaald ook al kreeg men er niet de volledige zorg voor in de plaats. Het hele idee van een persoonsvolgende systeem kwam op losse schroeven te staan.
Voordelen van kleindschaligheid
Tijdens de lockdown werden in de grote voorzieningen maatregelen genomen op niveau van de leefgroepen. Personen met een beperking werden in kleine bubbels ondergebracht. Dit heeft op vele plaatsen gewerkt om het virus buiten de deur te houden. Op deze manier werkte dit ook bij de kleinschalige zorgverleners zoals ouderinitiatieven. Daar is kort op de bal gespeel en werd er flexibel omgegaan met de problematiek en de middelen die ze hadden. Het werd duidelijk dat kleinschaligheid heel wat voordelen met zich meebracht. Daar waren de meeste sprekers alvast over eens in de commissie.
Meer ondersteuning voor het collectief overlegorgaan.
Het collectief overlegorgaan, de vroegere gebruikersraad, werd betrokken bij belangrijke beslissingen zoals de regeling over de manier van werken na de lockdown en de bezoekersregeling. Helaas werden deze beslissingen toch vaak nog eenzijdig door de voorzieningen zelf genomen. Daarom is meer begeleiding en ondersteuning nodig voor deze overlegorganen zodat zij mee kunnen beslissen met gelijke kennis. Beslissingen over de personen met een beperking mogen niet over de hoofden van deze mensen genomen worden, maar moeten samen met deze mensen genomen worden.
Allerbelangrijkste blijft communicatie
Uit heel veel getuigenissen kwam er naar voren dat de communicatie beter moet. De communicatie die er was kwam vaak pas verschillende dagen na het afkondigen van de maatregelen. Dit zorgde ervoor dat er eigen interpretaties gemaakt werden die zorgden voor nog meer onduidelijkheid. Ook werden de maatregelen de hele tijd bijgestuurd waardoor men in de sector soms door de bomen het bos niet meer zag terwijl duidelijkheid in een gezondheidscrisis net van levensbelang is. Vaak was deze communicatie online terug te vinden. Maar helaas kan niet iedereen even goed overweg met dit medium. Ook andere manieren van communiceren zou overwogen moeten worden. Daarom blijf ik pleiten voor snelle, maar ook duidelijke communicatie die voor iedereen beschikbaar is. Ook hier zou het mooi zijn dat men werkt per doelgroep zodat het overzichtelijk blijft.