Vlaams Parlementslid
Kruimelpad
499 extra persoonsvolgende budgetten, 809 extra mensen op de wachtlijst
19 februari stond er een gedachtewisseling met het VAPH op de agenda van de commissie Welzijn. Ik stelde hier onder meer 10 vragen aan de minister om problemen, die bij mij werden voorgelegd de voorbije maanden, aan te kaarten. Het verslag van de commissie kan je hier lezen. De cijfers die werden gegeven bevestigen spijtig genoeg de column die ik twee weken schreef. Ondanks de extra investeringen daalt de wachtlijst niet, integendeel.
De naakte cijfers
Van het uitbreidingsbeleid in 2018 werd het grootste deel voor persoonsvolgende budgetten gebruikt. Met 78.244.160 euro werden 2.212 extra unieke personen geholpen. Toch werden er ‘slechts’ 499 mensen meer geholpen eind 2018 ten opzichte van het begin. Begin 2018 kregen 24.179 mensen een budget, eind 2018 waren dit 24.678 mensen. Tegelijk groeide de wachtlijst van 14.254 vragen begin 2018 aan tot 15.063 vragen eind 2018, een stijging met 809 vragen dus. Hoe komt dit?
In mijn column gaf ik al aan dat ook personen met een beperking ouder worden. In 2018 kwam er 30.005.052 euro vrij door ‘uitstroom’, dit geld wordt uiteraard volledig terug geïnvesteerd in nieuwe budgetten, maar daarbij blijkt dat meer mensen ‘instromen’, de vergrijzing speelt dus zijn rol. Daarnaast gaf ik in mijn column ook al aan dat de vragen die gesteld worden steeds hoger worden. Ondanks extra uitbreidingsbudget kan je dus minder extra mensen helpen. Ook blijkt dat van de 567 automatische toekenningen in 2018 er 358 gingen naar mensen die nooit eerder in een prioriteitengroep stonden. Dit geld gaat dus naar mensen die een budget kregen, maar aangezien zij nooit op de wachtlijst stonden (zij hebben bijvoorbeeld een degeneratieve ziekte), wordt de wachtlijst hiermee ook niet afgebouwd. Ondanks het stijgende aanbod blijkt uit deze 3 zaken dat de vraag sneller stijgt.
Oplossingen?
Om de wachtlijst aan te pakken moet er blijvend in uitbreidingsbeleid en - budget worden voorzien, daarover is iedereen het eens. Dat uitbreidingsbeleid sowieso zorgt voor een vermindering van de wachtlijst klopt niet, dat wordt met deze cijfers nogmaals pijnlijk duidelijk. We zullen dus ook creatief moeten zijn, en een aantal zaken in vraag stellen. Naast persoonsvolgende budgetten, zijn er bijvoorbeeld nog heel wat andere uitgaven in de sector. Zijn hier nog efficiëntiewinsten te boeken zodat meer geld naar de mensen zelf kan gaan?
Hoe komt het dat de nieuwe budgetten hoger liggen dan vroeger? Is het zo dat vooral de zwaarst zorgbehoevenden worden geholpen? In het verleden was het gemiddelde budget dat iemand vroeg 25.033 euro, maar de laatste drie kwartalen liep dit op tot maar liefst 38.659 euro. Waarom vragen mensen op de wachtlijst een hoger budget dan vroeger? Gaat het geld van de meervragen effectief allemaal naar extra zorg of zorgt het hogere budget dat de huidige zorg in de voorzieningen (steeds) duurder wordt betaald? Allemaal zaken die we ons moeten durven afvragen als we een oplossing voor iedereen willen. Zo snel mogelijk, als het van ons afhangt.